Kraje Europy Wschodniej
Kraje Europy Wschodniej pogrupowano według ich cech kulturowych i historycznych. Z jednej strony skupiają kraje, które znalazły się pod wpływem Cerkwi prawosławnej i posługują się językiem słowiańskim. Wiele z nich, jak Serbia, Czarnogóra, Chorwacja, było zdominowanych przez Imperium Turecko-Osmańskie. Dlatego też znajdujemy tam dużą liczbę muzułmanów, którzy osiedlili się tam kilka wieków temu.
Z drugiej strony takie regiony jak Węgry, Czechy i Słowacja były częścią Cesarstwa Austro-Węgierskiego. Mają kulturę zbliżoną do zachodniej, choć nie były okupowane przez Cesarstwo Rzymskie.
Ile krajów w Europie Wschodniej
Jako region Europy, Europa Wschodnia składa się z 10 niezależnych państw (Białoruś, Bułgaria, Czechy, Węgry, Mołdawia, Polska, Rumunia, Rosja, Słowacja, Ukraina). Poniżej znajduje się lista krajów Europy Wschodniej i zależności według populacji. Na końcu tej strony znajdziesz je wszystkie w kolejności alfabetycznej.
1. Białoruś
Białoruś, formalnie Republika Białorusi, to kraj w Europie Wschodniej. Kraj jest państwem śródlądowym i graniczy z Łotwą, Litwą, Polską, Rosją i Ukrainą.
 |
|
2. Bułgaria
Bułgaria to republika w południowej Europie, na północno-wschodnich Bałkanach, granicząca z Rumunią na północy, Serbią i Macedonią na zachodzie oraz Grecją i Turcją na południu oraz wybrzeżem Morza Czarnego na wschodzie. Bułgaria liczy około 7,2 miliona mieszkańców, a Sofia jest stolicą i największym miastem.
 |
|
3. Republika Czeska
Republika Czeska, formalnie Republika Czeska, jest krajem środkowoeuropejskim i członkiem Unii Europejskiej.
 |
|
4. Węgry
Węgry są republiką w Europie Środkowej. Stolicą Węgier jest Budapeszt. Kraj graniczy z Austrią, Słowacją, Ukrainą, Rumunią, Serbią, Chorwacją i Słowenią. Historia Węgier sięga IX wieku, a ludność mówi językiem ugryckim – węgierskim.
 |
|
5. Mołdawia
Mołdawia, oficjalnie Republika Mołdawii, jest republiką w Europie Wschodniej, graniczącą z Rumunią i Ukrainą. Kraj liczy 3,5 miliona mieszkańców.
 |
|
6. Polska
Polska, formalnie Rzeczpospolita Polska, jest republiką w Europie Środkowej. Polska graniczy z Niemcami na zachodzie, Czechami i Słowacją na południu, Ukrainą i Białorusią na wschodzie oraz Litwą i Rosją na północy.
 |
|
7. Rumunia
Rumunia jest republiką w Europie Wschodniej. Kraj graniczy od północy z Ukrainą, od wschodu z Mołdawią i Morzem Czarnym, od południa z Bułgarią, wzdłuż rzeki Dunaj, a od zachodu z Węgrami i Serbią.
 |
|
8. Rosja
Rosja, formalnie Federacja Rosyjska, jest republiką federalną obejmującą dużą część Europy Wschodniej i całą Azję Północną.
 |
|
9. Słowacja
Słowacja to republika w Europie Środkowej granicząca z Polską, Ukrainą, Węgrami, Austrią i Czechami.
 |
|
10. Ukraina
Ukraina to kraj w Europie Wschodniej. Graniczy z Rumunią, Mołdawią, Węgrami, Słowacją, Polską, Białorusią i Rosją. Na południu kraj ma wybrzeże zwrócone w stronę Morza Czarnego.
 |
|
Lista krajów Europy Wschodniej i ich stolic
Jak wspomniano powyżej, w Europie Wschodniej istnieją 3 niezależne kraje. Wśród nich największym krajem jest Rosja, a najmniejszym Mołdawia. Pełną listę krajów Europy Wschodniej ze stolicami przedstawiono w poniższej tabeli, uszeregowanej według ostatniej całkowitej populacji.
| Ranga | Niepodległy kraj | Obecna populacja | Kapitał |
| 1 | Rosja | 146 793 744 | Moskwa |
| 2 | Ukraina | 42 079 547 | Kijów |
| 3 | Polska | 38 413 000 | Warszawa |
| 4 | Rumunia | 19 523 621 | Bukareszt |
| 5 | Republika Czeska | 10 652 812 | Praga |
| 6 | Węgry | 9 764 000 | Budapeszt |
| 7 | Białoruś | 9 465 300 | Mińsk |
| 8 | Bułgaria | 7 000 039 | Sofia |
| 9 | Słowacja | 5 450 421 | Bratysława |
| 10 | Moldova | 3547539 | Kiszyniów |
Mapa krajów w Europie Wschodniej
Krótka historia Europy Wschodniej
Okres starożytny i wczesne średniowiecze
Wczesne cywilizacje i społeczeństwa plemienne
Europa Wschodnia, obejmująca regiony takie jak Bałkany, kraje bałtyckie i ziemie wschodniosłowiańskie, ma zróżnicowaną i złożoną historię. Pierwsi mieszkańcy obejmowali Traków, Ilirów i Daków na Bałkanach oraz plemiona bałtyckie na północy. Po stepach przemierzali Scytowie i Sarmaci, natomiast plemiona słowiańskie zaczęły osiedlać się w regionie około V wieku n.e., tworząc podwaliny przyszłych państw.
Wpływy bizantyjskie i ekspansja słowiańska
Cesarstwo Bizantyjskie znacząco wpłynęło na Bałkany, szerząc chrześcijaństwo, sztukę i architekturę. Cerkiew prawosławna odegrała istotną rolę w kształtowaniu tożsamości kulturowej i religijnej Europy Wschodniej. Plemiona słowiańskie, w tym przodkowie współczesnych Rosjan, Ukraińców i Białorusinów, rozszerzyły się na Europę Wschodnią, integrując się z lokalną ludnością i tworząc wczesną politykę.
Wysoki okres średniowiecza
Ruś Kijowska i powstanie księstw
Powstanie Rusi Kijowskiej w IX wieku oznaczało znaczący rozwój w historii Europy Wschodniej. Założona przez Waregów Ruś Kijowska stała się potężną federacją plemion słowiańskich pod przewodnictwem Wielkiego Księcia Kijowskiego. Chrystianizacja Rusi Kijowskiej w 988 r. za panowania księcia Włodzimierza Wielkiego ustanowiła prawosławie jako religię dominującą.
Najazd Mongołów i Złota Horda
W XIII wieku najazd Mongołów spustoszył Europę Wschodnią, prowadząc do podboju Rusi Kijowskiej przez Złotą Ordę. Jarzmo mongolskie wywarło głęboki wpływ na region, powodując fragmentację polityczną i trudności gospodarcze. Jednak niektóre księstwa, takie jak Moskwa, zaczęły rosnąć w siłę, współpracując z Mongołami i stopniowo zapewniając niepodległość.
Późne średniowiecze i wczesna nowożytność
Powstanie Rzeczypospolitej Obojga Narodów
W XIV i XV w. powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów, potężne państwo utworzone na mocy unii krewskiej (1385) i lubelskiej (1569). Rzeczpospolita stała się jednym z największych i najludniejszych państw Europy, charakteryzującym się unikalnym systemem „Złotej Wolności”, przyznającym szlachcie znaczące prawa polityczne.
Ekspansja osmańska i wpływy Habsburgów
Ekspansja Imperium Osmańskiego na Bałkany w XIV i XV wieku znacząco wpłynęła na Europę Wschodnią. Upadek Konstantynopola w 1453 r. zapoczątkował dominację osmańską w Europie Południowo-Wschodniej, co doprowadziło do stuleci wpływów tureckich w regionie. Jednocześnie Habsburgowie rozszerzyli swoją kontrolę nad częściami Europy Wschodniej, zwłaszcza na Węgrzech i na Bałkanach Zachodnich, przyczyniając się do złożonego krajobrazu politycznego.
Okres nowożytny
Rozbiory Polski i powstanie Rosji
Koniec XVIII w. to okres rozbiorów Polski (1772, 1793, 1795) dokonanych przez Rosję, Prusy i Austrię, które doprowadziły do zniknięcia Rzeczypospolitej Obojga Narodów z mapy świata. Tymczasem Imperium Rosyjskie rozszerzyło swoje terytorium, stając się dominującą potęgą w Europie Wschodniej. Powstanie Imperium Rosyjskiego pod rządami takich przywódców jak Piotr Wielki i Katarzyna Wielka przyniosło znaczące wysiłki modernizacyjne i ekspansję terytorialną.
Ruchy nacjonalistyczne i niepodległościowe
XIX wiek naznaczony był wzrostem ruchów nacjonalistycznych i niepodległościowych w Europie Wschodniej. Upadek Imperium Osmańskiego i osłabienie kontroli Habsburgów pozwoliły na powstanie nowych państw narodowych. Grecka wojna o niepodległość (1821-1830) zainspirowała inne narody bałkańskie do poszukiwania niepodległości. Znaczący wpływ miały także rewolucje 1848 r., które przyczyniły się do wzrostu świadomości narodowej i przemian politycznych.
Zawirowania XX wieku
I wojna światowa i traktat wersalski
I wojna światowa i późniejszy traktat wersalski (1919) radykalnie zmieniły Europę Wschodnią. Upadek imperiów doprowadził do powstania nowych państw, w tym Polski, Czechosłowacji i Jugosławii. Okres międzywojenny charakteryzował się niestabilnością polityczną, wyzwaniami gospodarczymi i powstaniem reżimów autorytarnych.
II wojna światowa i dominacja radziecka
II wojna światowa przyniosła zniszczenia w Europie Wschodniej, w regionie doszło do znaczących bitew i okrucieństw. Okupacja hitlerowska i Holokaust wywarły głęboki wpływ na populacje Europy Wschodniej. Po wojnie Związek Radziecki przejął kontrolę nad Europą Wschodnią, co doprowadziło do powstania rządów komunistycznych sprzymierzonych z Moskwą. Żelazna kurtyna podzieliła Europę, tworząc podział geopolityczny i ideologiczny, który trwał do końca zimnej wojny.
Współczesne wydarzenia
Upadek komunizmu i przemiany demokratyczne
Pod koniec XX wieku nastąpił upadek reżimów komunistycznych w Europie Wschodniej, począwszy od ruchu Solidarności w Polsce, a kulminacją był upadek muru berlińskiego w 1989 r. Późniejszy rozpad Związku Radzieckiego w 1991 r. pozwolił na uzyskanie niepodległości przez państwa bałtyckie i inne narody Europy Wschodniej. Kraje te weszły na drogę demokracji, gospodarki rynkowej i integracji z instytucjami zachodnimi.
Integracja Unii Europejskiej i współczesne wyzwania
W XXI wieku wiele krajów Europy Wschodniej przystąpiło do Unii Europejskiej i NATO w poszukiwaniu stabilności, bezpieczeństwa i wzrostu gospodarczego. Region stoi jednak przed ciągłymi wyzwaniami, w tym korupcją polityczną, dysproporcjami gospodarczymi i napięciami z Rosją. Konflikty takie jak wojna na Ukrainie podkreślają ciągłą niestabilność geopolityczną w Europie Wschodniej.
