کشورهای شرق آفریقا
چند ملت در شرق آفریقا
شرق آفریقا که در شرق آفریقا واقع شده است از 18 کشور تشکیل شده است. در اینجا فهرستی از تمام کشورهای شرق آفریقا به ترتیب حروف الفبا آمده است: بوروندی، کومور، جیبوتی، اریتره، اتیوپی، کنیا، ماداگاسکار، مالاوی، موریس، موزامبیک، رواندا، سیشل، سومالی، سودان جنوبی، تانزانیا، اوگاندا، زامبیا و زیمباوه. در میان آنها، موزامبیک متعلق به PALOP (کشورهای آفریقایی پرتغالی زبان) است.
1. بوروندی
بوروندی ایالتی در شرق آفریقا است که با کنگو-کینشاسا، رواندا و تانزانیا هم مرز است.
|
2. کومور
|
3. جیبوتی
جیبوتی ایالتی در شرق آفریقا در شاخ آفریقا است و از شمال با اریتره، از غرب و شمال غرب با اتیوپی و از جنوب با سومالی همسایه است. این کشور سومین کشور کوچک در سرزمین اصلی آفریقا است و بیش از 750000 نفر در جیبوتی زندگی می کنند.
|
4. اریتره
اریتره ایالتی در شرق آفریقا در کنار دریای سرخ است و با جیبوتی، اتیوپی و سودان هم مرز است. نام اریتره از نام یونانی اریترا تالاسا در دریای سرخ گرفته شده است.
|
5. اتیوپی
اتیوپی در شاخ آفریقا در شمال شرقی آفریقا واقع شده است. اتیوپی سومین کشور پرجمعیت آفریقاست.
|
6. ماداگاسکار
ماداگاسکار، با نام رسمی جمهوری ماداگاسکار، ایالتی است واقع در جزیره ماداگاسکار در اقیانوس هند، در شرق جنوب آفریقا. این جزیره به سطح چهارمین جزیره بزرگ جهان است.
|
7. مالاوی
مالاوی با نام رسمی جمهوری مالاوی، ایالتی در جنوب آفریقا است که از شرق با موزامبیک، از شرق و شمال تانزانیا و از غرب با زامبیا همسایه است.
|
8. موریس
موریس با نام رسمی جمهوری موریس یک کشور جزیره ای در اقیانوس هند است. این شهر در شرق ماداگاسکار و در 1800 کیلومتری سواحل آفریقا قرار دارد.
|
9. موزامبیک
موزامبیک با نام رسمی جمهوری موزامبیک، جمهوری در جنوب شرقی آفریقا است. این کشور در اقیانوس هند واقع شده است و در شرق توسط کانال موزامبیک از ماداگاسکار جدا شده است.
|
10. کنیا
کنیا، به طور رسمی جمهوری کنیا، ایالتی در شرق آفریقا، در اقیانوس هند، هم مرز با اتیوپی، سومالی، سودان جنوبی، تانزانیا و اوگاندا است.
|
11. رواندا
رواندا، سابقا رواندا، به طور رسمی جمهوری رواندا، ایالتی در آفریقای مرکزی است که با بوروندی، کنگو-کینشاسا، تانزانیا و اوگاندا هم مرز است. این کشور پرجمعیت ترین کشور آفریقا است.
|
12. سیشل
سیشل، با نام رسمی جمهوری سیشل، ایالتی در غرب اقیانوس هند، در سواحل شرقی آفریقا است که از حدود 90 جزیره تشکیل شده است. زبان های رسمی فرانسه، انگلیسی و کریول سیشل هستند.
|
13. سومالی
سومالی با نام رسمی جمهوری فدرال سومالی کشوری در شاخ آفریقا است که در شمال با جیبوتی، از غرب با اتیوپی و از جنوب غربی با کنیا همسایه است. در شمال، این کشور دارای خط ساحلی به سمت خلیج عدن و در شرق و جنوب به سمت اقیانوس هند است.
|
14. تانزانیا
تانزانیا با نام رسمی جمهوری متحد تانزانیا ایالتی در شرق آفریقا است که از شمال با کنیا و اوگاندا، از غرب با رواندا، بوروندی و کنگو-کینشازا و از جنوب با زامبیا، مالاوی و موزامبیک همسایه است. در شرق، این کشور دارای خط ساحلی تا اقیانوس هند است.
|
15. اوگاندا
اوگاندا با نام رسمی جمهوری اوگاندا یک ایالت محصور در خشکی در شرق آفریقا است. این کشور از غرب با کنگو-کینشاسا، از شمال با سودان جنوبی، از شرق با کنیا، از جنوب با تانزانیا و از جنوب غربی با رواندا همسایه است. مرز با کنیا و تانزانیا تا حدودی از دریاچه ویکتوریا می گذرد.
|
16. زامبیا
زامبیا، با نام رسمی جمهوری زامبیا، کشوری ساحلی در جنوب آفریقا است که در غرب با آنگولا، از شمال با کنگو-کینشاسا و تانزانیا، از شرق با مالاوی و از جنوب با موزامبیک، نامیبیا، بوتسوانا و زیمبابوه همسایه است.
|
17. زیمبابوه
زیمبابوه با نام رسمی جمهوری زیمبابوه، رودزیای جنوبی سابق، یک ایالت ساحلی در جنوب آفریقا است که با بوتسوانا، موزامبیک، آفریقای جنوبی و زامبیا هم مرز است.
|
کشورهای آفریقای شرقی بر اساس جمعیت و پایتخت آنها
همانطور که در بالا ذکر شد، هجده کشور مستقل در شرق آفریقا وجود دارد. در این میان بزرگترین کشور اتیوپی و کوچکترین آن سیشل از نظر جمعیت است. فهرست کامل کشورهای آفریقای شرقی با پایتخت در جدول زیر نشان داده شده است که بر اساس آخرین کل جمعیت رتبه بندی شده است.
رتبه | کشور | جمعیت | مساحت زمین (کیلومتر مربع) | سرمایه، پایتخت |
1 | اتیوپی | 98,665,000 | 1,000,000 | آدیس آبابا |
2 | تانزانیا | 55,890,747 | 885800 | دارالسلام; دودوما |
3 | کنیا | 52,573,973 | 569,140 | نایروبی |
4 | اوگاندا | 40,006,700 | 197100 | کامپالا |
5 | موزامبیک | 27,909,798 | 786,380 | ماپوتو |
6 | ماداگاسکار | 25,263,000 | 581,540 | آنتاناناریوو |
7 | مالاوی | 17,563,749 | 94,080 | لیلونگوه |
8 | زامبیا | 17,381,168 | 743,398 | لوزاکا |
9 | سومالی | 15,442,905 | 627,337 | موگادیشو |
10 | زیمبابوه | 15,159,624 | 386,847 | هراره |
11 | سودان جنوبی | 12,778,250 | 644,329 | جوبا |
12 | رواندا | 12,374,397 | 24668 | کیگالی |
13 | بوروندی | 10,953,317 | 25680 | گیتهگا |
14 | اریتره | 3,497,117 | 101000 | اسمره |
15 | موریس | 1,265,577 | 2030 | پورت لوئیس |
16 | جیبوتی | 1,078,373 | 23,180 | جیبوتی |
17 | کومور | 873724 | 1,862 | مورونی |
18 | سیشل | 96762 | 455 | ویکتوریا |
نقشه کشورهای شرق آفریقا
تاریخ مختصر شرق آفریقا
سکونت انسان اولیه
آفریقای شرقی که اغلب به عنوان مهد بشریت از آن یاد می شود، دارای تاریخ غنی است که به اجداد اولیه بشر برمی گردد. دره بزرگ ریفت که از میان منطقه می گذرد، خانه برخی از قدیمی ترین فسیل های انسان نما، از جمله لوسی معروف (Australopithecus afarensis) است که در سال 1974 در اتیوپی کشف شد و قدمت آن حدود 3.2 میلیون سال پیش است. این منطقه بینش های مهمی در مورد تکامل انسان و توسعه جوامع اولیه ارائه می دهد.
تمدن های باستانی
تاریخچه جوامع سازمان یافته در شرق آفریقا به هزاران سال پیش برمی گردد. یکی از اولین تمدن ها پادشاهی کوش بود که در سودان امروزی قرار داشت. این دولت قدرتمند در حدود 2500 سال قبل از میلاد ظهور کرد و به یک نیروی مسلط در منطقه تبدیل شد که اغلب رقیب مصر باستان بود. کوشی ها مکان های باستان شناسی قابل توجهی از جمله اهرام در Meroë به جای گذاشتند که نشان دهنده فرهنگ پیشرفته و ارتباطات تجاری آنهاست.
در اتیوپی، پادشاهی آکسوم در حدود قرن اول پس از میلاد به شهرت رسید. آکسوم یک امپراتوری تجاری بزرگ بود که پایتخت آن نزدیک به آکسوم امروزی بود. آکسومیتها بهخاطر ابلیسکهای یادبودشان، پذیرش مسیحیت در قرن چهارم در زمان پادشاه ازانا، و نقششان در شبکههای تجاری منطقهای که آفریقا، خاورمیانه و آسیا را به هم متصل میکردند، معروف بودند.
ساحل سواحیلی
از قرن هفتم به بعد، ساحل سواحیلی به عنوان یک منطقه فرهنگی و اقتصادی مهم ظاهر شد. ساحل سواحیلی که در امتداد خط ساحلی شرقی از سومالی تا موزامبیک کشیده شده است، به مرکز تجارت و تبادل فرهنگی تبدیل شد. دولت شهرهای سواحیلی، از جمله کیلوا، مومباسا، و زنگبار، تجارت بین آفریقا، خاورمیانه، هند و چین را تسهیل کردند. در این دوره تأثیرات آفریقایی، عربی، ایرانی و هندی در هم آمیخته شد و فرهنگ سواحیلی منحصربهفرد ایجاد شد که با زبان و سبک معماری متمایز مشخص میشد.
اکتشاف اروپا و دوران استعمار
اکتشاف اروپا در شرق آفریقا در اواخر قرن پانزدهم با ورود واسکو داگاما دریانورد پرتغالی به ساحل در سال 1498 آغاز شد. پرتغالی ها در امتداد ساحل سواحیلی حضور پیدا کردند و بنادر کلیدی را کنترل کردند و شبکه های تجاری موجود را مختل کردند. با این حال، نفوذ آنها در قرن هفدهم کاهش یافت و جای خود را به تسلط اعراب عمانی، به ویژه در زنگبار داد.
قرن نوزدهم آغاز استعمار قابل توجه اروپا در شرق آفریقا بود. کنفرانس برلین 1884-1885 تقسیم آفریقا را رسمیت بخشید که منجر به ایجاد مستعمرات اروپایی شد. بریتانیا، آلمان، ایتالیا و بلژیک قدرت های اصلی استعماری در منطقه بودند. بریتانیا کنترل کنیا و اوگاندا را در اختیار داشت، آلمان تانزانیا (در آن زمان تانگانیکا) را تصرف کرد، ایتالیا بخشهایی از سومالی و اریتره را مستعمره کرد و بلژیک بر رواندا و بوروندی حکومت کرد.
جنبش های مقاومت و استقلال
دوره استعمار با استثمار، مقاومت و تغییرات اجتماعی قابل توجهی همراه بود. جمعیت های بومی با سلب مالکیت زمین، کار اجباری و سرکوب فرهنگی مواجه بودند. با این حال، اوایل قرن بیستم شاهد ظهور جنبش های استقلال طلب در سراسر آفریقای شرقی بود. رهبرانی مانند Jomo Kenyatta در کنیا، Julius Nyerere در تانزانیا و Haile Selassie در اتیوپی تلاشها را برای تعیین سرنوشت رهبری کردند.
اتیوپی، تحت فرمان امپراتور Haile Selassie، در طول جنگ دوم ایتالیا-اتیوپی (1935-1937) در برابر اشغال ایتالیا مقاومت کرد و با موفقیت حاکمیت خود را بازگرداند. کشورهای دیگر نیز پس از جنگ جهانی دوم، با جنبشهای ملیگرایانه گسترده که برای استقلال تلاش میکردند، همین رویه را دنبال کردند. تانزانیا در سال 1961، کنیا در سال 1963، اوگاندا در سال 1962 و سومالی در سال 1960 استقلال یافتند. رواندا و بوروندی نیز در سال 1962 از بلژیک استقلال یافتند.
چالش های پس از استقلال
دوره پس از استقلال در شرق آفریقا با پیروزی و چالش همراه بود. کشورهای تازه استقلال یافته با مسائلی مانند بی ثباتی سیاسی، مشکلات اقتصادی و درگیری های اجتماعی مواجه بودند. در اوگاندا، رژیم وحشیانه ایدی امین (1971-1979) به نقض گسترده حقوق بشر و افول اقتصادی منجر شد. در رواندا، تنشهای قومی بین هوتوها و توتسیها با نسلکشی وحشتناک سال 1994 به اوج خود رسید که اثری پاکنشدنی بر ملت برجای گذاشت.
تانزانیا، تحت رهبری جولیوس نیره، سیاست سوسیالیسم آفریقایی موسوم به Ujamaa را دنبال کرد و بر خوداتکایی و زندگی جمعی تأکید داشت. در حالی که به موفقیت هایی در آموزش و مراقبت های بهداشتی دست یافت، مدل اقتصادی با چالش های مهمی روبرو شد و در نهایت برای ارائه رشد پایدار تلاش کرد.
تحولات اقتصادی و اجتماعی
با وجود این چالش ها، شرق آفریقا در زمینه های مختلف پیشرفت چشمگیری داشته است. این منطقه رشد اقتصادی قابل توجهی را تجربه کرده است که توسط بخش هایی مانند کشاورزی، گردشگری و مخابرات هدایت می شود. به عنوان مثال، کنیا با M-Pesa که بانکداری تلفن همراه را متحول کرد، به یک رهبر در فناوری و نوآوری تلفن همراه تبدیل شده است.
تلاش ها برای بهبود زیرساخت ها، مراقبت های بهداشتی و آموزش نیز به ثمر نشسته است. کشورهایی مانند اتیوپی سرمایه گذاری زیادی در پروژه های زیرساختی از جمله سد بزرگ رنسانس اتیوپی انجام داده اند که هدف آن تقویت تولید انرژی و توسعه اقتصادی است. علاوه بر این، ابتکارات برای ترویج یکپارچگی منطقه ای، مانند جامعه شرق آفریقا (EAC)، به دنبال تقویت همکاری اقتصادی و ثبات بوده است.
مسائل معاصر و چشم انداز آینده
امروزه، شرق آفریقا با طیف وسیعی از مسائل و فرصت های معاصر مواجه است. بی ثباتی سیاسی و درگیری در برخی مناطق مانند سودان جنوبی و بخش هایی از سومالی همچنان چالش برانگیز است. با این حال، تحولات امیدوارکنندهای در حکومتداری و شیوههای دموکراتیک نیز وجود دارد. توافق صلح اتیوپی و اریتره در سال 2018 گامی مهم به سوی ثبات منطقه ای بود.
تغییرات آب و هوایی یک تهدید بزرگ برای شرق آفریقا است و بر کشاورزی، منابع آب و معیشت تأثیر می گذارد. آسیب پذیری منطقه در برابر خشکسالی و سایر رویدادهای شدید آب و هوایی، اقدام فوری برای کاهش و سازگاری با این چالش ها را ضروری می کند.