Landen in Midden-Amerika

Midden-Amerika is het smalle en langgerekte deel van Amerika dat de landverbinding vormt tussen Zuid- en Noord-Amerika. In geografische zin omvat Midden-Amerika het landgebied tussen de Atrato-put in het noordwesten van Colombia en de Tehuantepecnäset in Mexico. Volgens deze afbakening bevinden het zuidoosten van Mexico (ongeveer de staten Chiapas en Tabasco samen met het hele schiereiland Yucatán) en een kleiner deel van Colombia zich in Midden-Amerika.

Hoeveel landen in Midden-Amerika?

Volgens een politieke afbakening omvat Midden-Amerika echter de zeven onafhankelijke landen. Het zijn: Guatemala, Belize, El Salvador, Honduras, Nicaragua, Costa Rica en Panama. In economisch opzicht wordt de term Midden-Amerika vaak gebruikt in de vijf staten Guatemala, El Salvador, Honduras, Nicaragua en Costa Rica. Deze landen kunnen met enige rechtvaardiging als een economisch-politieke entiteit worden beschouwd, maar de afbakening heeft ook een historische achtergrond: Belize, het voormalige Brits-Honduras, werd in 1981 onafhankelijk en Panama was tot 1903 onderdeel van Colombia.

De landen van Midden-Amerika hebben een tropisch klimaat en een tropische bevolking, grotendeels mestizo. De bevolking is overwegend katholiek en de economie is gebaseerd op de landbouw. Spaans en Engels zijn de overheersende talen, maar inheemse talen zijn bij veel mensen bekend vanwege hun afkomst.

Kaart van landen in Midden-Amerika

Lijst van Midden-Amerikaanse landen

Vanaf 2020 zijn er in totaal 7 landen in Midden-Amerika. Zie het volgende voor de volledige lijst van Midden-Amerikaanse landen in alfabetische volgorde:

#	Vlag	Naam van het land	Officiele naam	Onafhankelijkheidsdatum	Bevolking
1		Belize	Belize	21 september 1981	397.639
2		Costa Rica	Republiek Costa Rica	15 september 1821	5.094.129
3		El Salvador	Republiek El Salvador	15 september 1821	6.486.216
4		Guatemala	Republiek Guatemala	15 september 1821	17.915.579
5		Honduras	Republiek Honduras	15 september 1821	9.904.618
6		Nicaragua	Republiek Nicaragua	15 september 1821	6.624.565
7		Panama	Republiek Panama	28 november 1821	4.314.778

Alle landen in Midden-Amerika en hun hoofdsteden

Vergeleken met Midden-Amerika is Midden-Amerika een algemenere term. Naast de landen van Midden-Amerika omvat Midden-Amerika ook het Caribisch gebied, Mexico (gelegen in het zuiden van Noord-Amerika), evenals Colombia en Venezuela (gelegen in het noorden van Zuid-Amerika). Bekijk nu de lijst met alle landen in Midden-Amerika:

Antigua en Barbuda

• Hoofdstad: Sint-Jan
• Oppervlakte: 440 km²
• Taal Engels
• Valuta: Oost-Caribische dollar

Bahamas

• Hoofdstad: Nassau
• Oppervlakte: 13.880 km²
• Taal Engels
• Valuta: Bahamaanse dollar

Barbados

• Hoofdstad: Bridgetown
• Oppervlakte: 430 km²
• Taal Engels
• Valuta: Barbadosdollar

Belize

• Hoofdstad: Belmopan
• Oppervlakte: 22.970 km²
• Taal Engels
• Valuta: Belizaanse dollar

Costa Rica

• Hoofdstad: San Jose
• Oppervlakte: 51.100 km²
• Taal: Spaans
• Valuta: Costa Ricaanse colon

Cuba

• Hoofdstad: Havanna
• Oppervlakte: 109.890 km²
• Taal: Spaans
• Valuta: Cubaanse Peso

Dominica

• Hoofdstad: Roseau
• Oppervlakte: 750 km²
• Taal Engels
• Valuta: Oost-Caribische dollar

El Salvador

• Hoofdstad: San Salvador
• Oppervlakte: 21.040 km²
• Taal: Spaans
• Valuta: Amerikaanse dollar en colon

Granaat

• Hoofdstad: Saint George’s
• Oppervlakte: 340 km²
• Taal Engels
• Valuta: Oost-Caribische dollar

Guatemala

• Hoofdstad: Guatemala-stad
• Oppervlakte: 108.890 km²
• Taal: Spaans
• Valuta: Quetzal

Haïti

• Hoofdstad: Port-au-Prince
• Oppervlakte: 27.750 km²
• Taal: Frans en Creools
• Valuta: Gourde

Honduras

• Hoofdstad: Tegucigalpa
• Oppervlakte: 112.490 km²
• Taal: Spaans
• Valuta: Lempira

Jamaica

• Hoofdstad: Kingston
• Oppervlakte: 10.990 km²
• Taal Engels
• Valuta: Jamaicaanse dollar

Nicaragua

• Hoofdstad: Managua
• Oppervlakte: 130.370 km²
• Taal: Spaans
• Valuta: Córdoba

Panama

• Hoofdstad: Panama-stad
• Oppervlakte: 75.420 km²
• Taal: Spaans
• Valuta: Balboa

Dominicaanse Republiek

• Hoofdstad: Santo Domingo
• Oppervlakte: 48.670 km²
• Taal: Spaans
• Valuta: Gewicht

Sint Lucia

• Hoofdstad: Castries
• Oppervlakte: 620 km²
• Taal Engels
• Valuta: Oost-Caribische dollar

Saint Kitts en Nevis

• Hoofdstad: Basseterre
• Oppervlakte: 260 km²
• Taal Engels
• Valuta: Oost-Caribische dollar

Saint Vincent en de Grenadines

• Hoofdstad: Kingstown
• Oppervlakte: 390 km²
• Taal Engels
• Valuta: Jamaicaanse dollar

Trinidad en Tobago

• Hoofdstad: Haven van Spanje
• Oppervlakte: 5.130 km²
• Taal Engels
• Valuta: Trinidad en Tobago-dollar

MCCA-landen

De Centraal-Amerikaanse Gemeenschappelijke Markt (MCCA) ontstond in 1960 met als doel een gemeenschappelijke markt voor de regio te creëren. Vanuit dit blok is het de bedoeling om de Midden-Amerikaanse Unie te vormen, op dezelfde manier als de Europese Unie. De volgende landen zijn oprichters en huidige leden van de MCCA:

Nicaragua

• Regering: Presidentiële Republiek
• Bevolking: 6.080.000
• BBP: $ 11,26 miljard

Guatemala

• Regering: Presidentiële Republiek
• Bevolking: 15.470.000
• BBP: $ 53,8 miljard

El Salvador

• Regering: Presidentiële Republiek
• Bevolking: 6.340.000
• BBP: $ 24,26 miljard

Honduras

• Regering: Presidentiële Republiek
• Bevolking: 8.098.000
• BBP: $ 18,55 miljard

Costa Rica

• Regering: Presidentiële Republiek
• Bevolking: 4.872.000
• BBP: $ 49,62 miljard

Korte geschiedenis van Midden-Amerika

Pre-Columbiaanse tijd

Oude beschavingen

Midden-Amerika, een regio rijk aan geschiedenis en cultuur, was lang vóór de komst van de Europeanen de thuisbasis van verschillende inheemse beschavingen. De meest opvallende hiervan zijn de Maya’s, die bloeiden tussen 2000 v.Chr. en de 16e eeuw n.Chr. De Maya-beschaving, bekend om haar geavanceerde kennis van wiskunde, astronomie en architectuur, heeft prachtige steden als Tikal, Copán en Palenque nagelaten. Andere belangrijke precolumbiaanse culturen zijn onder meer de Olmeken, die vaak worden beschouwd als de moedercultuur van Midden-Amerika, en de Azteken, die invloed uitoefenden op delen van Midden-Amerika.

Handel en culturele uitwisseling

De regio was een knooppunt van handel en culturele uitwisseling, met uitgebreide netwerken die verschillende Meso-Amerikaanse culturen met elkaar verbond. Deze interactie vergemakkelijkte de verspreiding van landbouwpraktijken, religieuze overtuigingen en technologische innovaties, wat bijdroeg aan het rijke en diverse culturele landschap van pre-Columbiaans Midden-Amerika.

Europese kolonisatie

De aankomst van de Spanjaarden

De komst van Christoffel Columbus in 1492 markeerde het begin van de Europese belangstelling voor Midden-Amerika. Spaanse ontdekkingsreizigers, gemotiveerd door de zoektocht naar goud, God en glorie, volgden al snel. De verovering van het Azteekse rijk door Hernán Cortés in het begin van de 16e eeuw opende de deur voor verdere Spaanse invallen in Midden-Amerika. Tegen het midden van de 16e eeuw hadden de Spanjaarden de controle over een groot deel van de regio verworven en deze opgenomen in de onderkoninkrijk Nieuw-Spanje.

Koloniaal bestuur

De Spaanse kolonisatie bracht aanzienlijke veranderingen met zich mee in Midden-Amerika. De Spanjaarden introduceerden hun taal, religie en bestuursstructuren, vaak met krachtige middelen. Inheemse bevolkingsgroepen werden onderworpen aan encomienda- en repartimiento-systemen, die hun arbeid uitbuitten voor landbouw- en mijnbouwdoeleinden. Tijdens de koloniale periode werden ook Afrikaanse slaven geïntroduceerd, waardoor de demografische en culturele structuur van de regio verder veranderde.

Onafhankelijkheidsbewegingen

Het verval van de Spaanse macht

Het begin van de 19e eeuw werd gekenmerkt door wijdverbreide ontevredenheid over de Spaanse overheersing, aangewakkerd door economische uitbuiting en sociale ongelijkheid. De Napoleontische oorlogen in Europa verzwakten de Spaanse controle, waardoor onafhankelijkheidsbewegingen de kans kregen om aan kracht te winnen.

Het pad naar onafhankelijkheid

In 1821 verklaarde Midden-Amerika zich onafhankelijk van Spanje, aanvankelijk als onderdeel van het kortstondige Mexicaanse rijk. In 1823 vormde de regio de Verenigde Provincies van Midden-Amerika, een federatie die het huidige Guatemala, El Salvador, Honduras, Nicaragua en Costa Rica omvatte. Interne conflicten en regionale rivaliteit leidden echter tot de ontbinding van de federatie in 1838, wat resulteerde in de opkomst van onafhankelijke natiestaten.

Tijdperk na de onafhankelijkheid

Politieke instabiliteit en buitenlandse interventie

De periode na de onafhankelijkheid in Midden-Amerika werd gekenmerkt door politieke instabiliteit en frequente conflicten. Liberale en conservatieve facties streden om controle, wat vaak leidde tot burgeroorlogen en machtsstrijd. Bovendien kwamen buitenlandse mogendheden, met name de Verenigde Staten en Groot-Brittannië, tussenbeide in de regio, in een poging hun economische en strategische belangen te beschermen. De Amerikaanse betrokkenheid bij de aanleg en controle van het Panamakanaal en de frequente militaire interventies zijn voorbeelden van dit tijdperk van buitenlandse invloed.

Economische ontwikkeling en uitdagingen

Aan het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw waren er aanzienlijke economische veranderingen in Midden-Amerika, aangedreven door de export van koffie, bananen en andere landbouwproducten. In de VS gevestigde bedrijven, zoals de United Fruit Company, speelden een dominante rol in de economie van de regio, wat leidde tot de term ‘bananenrepublieken’ om de invloed van deze bedrijven te beschrijven. Hoewel deze ontwikkelingen voor economische groei zorgden, versterkten ze ook de sociale ongelijkheid en de afhankelijkheid van buitenlandse markten.

Moderne tijd

Revolutionaire bewegingen en burgeroorlogen

De tweede helft van de 20e eeuw werd gekenmerkt door revolutionaire bewegingen en burgeroorlogen, vooral in Guatemala, El Salvador en Nicaragua. De Guatemalteekse burgeroorlog (1960-1996) was een langdurig conflict tussen regeringstroepen en linkse guerrillastrijders, resulterend in aanzienlijke schendingen van de mensenrechten en verlies van mensenlevens. In El Salvador werd tijdens de burgeroorlog (1979-1992) hevig gevochten tussen de regering en het Farabundo Martí Nationaal Bevrijdingsfront (FMLN), wat eindigde met een vredesakkoord tot stand gebracht door de Verenigde Naties.

Nicaragua maakte de Sandinistische Revolutie mee, die in 1979 de dictatuur van Somoza ten val bracht. De daaropvolgende Contraoorlog, aangewakkerd door Amerikaanse steun aan anti-Sandinistische rebellen, dompelde het land echter tot eind jaren tachtig in verdere conflicten.

Democratische transities en economische hervormingen

In de jaren negentig en het begin van de 21e eeuw vond er in Midden-Amerika een golf van democratische transities en economische hervormingen plaats. Vredesakkoorden maakten een einde aan veel van de burgerconflicten in de regio, en landen begonnen een marktgericht economisch beleid te voeren. Ook de regionale samenwerking nam toe, met initiatieven als het Central American Integration System (SICA) gericht op het bevorderen van de economische en politieke integratie.

Hedendaagse uitdagingen

Ondanks deze vooruitgang blijft Midden-Amerika met aanzienlijke uitdagingen kampen. De hoge niveaus van armoede, geweld en corruptie blijven wijdverbreide problemen. De regio is ook kwetsbaar voor natuurrampen, zoals orkanen en aardbevingen, die de sociale en economische problemen verergeren. Migratie, vooral naar de Verenigde Staten, is een groot probleem geworden, gedreven door de zoektocht naar betere economische kansen en het ontsnappen aan geweld.