Χώρες της Κεντρικής Ασίας

Η Κεντρική Ασία, όπως υποδηλώνει το όνομά της, βρίσκεται στο κέντρο της ασιατικής ηπείρου, ανάμεσα στην Κασπία Θάλασσα, την Κίνα, το βόρειο Ιράν και τη νότια Σιβηρία. Η περιοχή περιλαμβάνει την περιοχή χωρών, όπως το Καζακστάν, το Κιργιστάν, το Ουζμπεκιστάν και άλλες.

Πόσες χώρες στην Κεντρική Ασία

Ως περιοχή της Ασίας, η Κεντρική Ασία αποτελείται από 5  ανεξάρτητες χώρες (Καζακστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν, Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν). Δείτε παρακάτω για τον πλήρη κατάλογο των χωρών της Κεντρικής Ασίας ανά πληθυσμό.

1. Καζακστάν

Το Καζακστάν, επίσημα η Δημοκρατία του Καζακστάν, είναι μια χώρα στην Κεντρική Ασία με ένα μικρό τμήμα στην Ανατολική Ευρώπη. Συνορεύει με το Τουρκμενιστάν, το Ουζμπεκιστάν και το Κιργιστάν στα νότια, την Κίνα στα ανατολικά και τη Ρωσία στα βόρεια.

Πρωτεύουσα: Αστάνα Έκταση: 2.724.900 km² Γλώσσα: Καζακικά Νόμισμα: Tenge

2. Κιργιστάν

Το Κιργιστάν, επίσημα η Δημοκρατία του Κιργιστάν, είναι μια χώρα στην Κεντρική Ασία. Η παράκτια και λοφώδης χώρα συνορεύει με το Καζακστάν, την Κίνα, το Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν. Πρωτεύουσα είναι το Μπισκέκ.

Πρωτεύουσα: Μπισκέκ Έκταση: 199.949 km² Γλώσσα: Κιργιζικά Νόμισμα: Ήχος

3. Τατζικιστάν

Το Τατζικιστάν, επίσημα η Δημοκρατία του Τατζικιστάν, είναι ένα κράτος στην Κεντρική Ασία που συνορεύει με το Αφγανιστάν, την Κίνα, το Κιργιστάν και το Ουζμπεκιστάν.

Πρωτεύουσα: Ντουσάνμπε Έκταση: 142.550 km² Γλώσσα: Τατζικιστάν Νόμισμα: Somonil

4. Τουρκμενιστάν

Το Τουρκμενιστάν είναι μια δημοκρατία στη νοτιοδυτική Κεντρική Ασία. Εκτείνεται από την Κασπία Θάλασσα ανατολικά μέχρι το Αφγανιστάν και συνορεύει με το Ιράν στα νότια και με το Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν στα βόρεια.

Πρωτεύουσα: Ασγκαμπάτ Έκταση: 488.100 km² Γλώσσα: Τουρκμενικά Νόμισμα: Τουρκμενικό μανάτ

5. Ουζμπεκιστάν

Το Ουζμπεκιστάν, επίσημα η Δημοκρατία του Ουζμπεκιστάν, είναι ένα παράκτιο κράτος στην Κεντρική Ασία που συνορεύει με το Καζακστάν, το Τουρκμενιστάν, το Κιργιστάν, το Τατζικιστάν και το Αφγανιστάν.

Πρωτεύουσα: Τασκένδη Έκταση: 447.400 km² Γλώσσα: Ουζμπεκικά Νόμισμα: Ουζμπεκικό Ήχος

Κατάλογος των χωρών της Κεντρικής Ασίας και των πρωτευουσών τους

Όπως σημειώθηκε παραπάνω, υπάρχουν πέντε ανεξάρτητες χώρες στη Μέση Ασία. Μεταξύ αυτών, η μεγαλύτερη χώρα είναι το Ουζμπεκιστάν και η μικρότερη είναι το Τουρκμενιστάν σε πληθυσμό. Ο πλήρης κατάλογος των χωρών της Κεντρικής Ασίας με πρωτεύουσες  εμφανίζεται στον παρακάτω πίνακα, με κατάταξη με βάση τον τελευταίο συνολικό πληθυσμό και περιοχή.

Χάρτης των χωρών της Μέσης Ασίας

Σύντομη Ιστορία της Κεντρικής Ασίας

Πρώιμη Ιστορία και Αρχαίοι Πολιτισμοί

Η Κεντρική Ασία, που συχνά αναφέρεται ως «η καρδιά της Ευρασίας», υπήρξε σταυροδρόμι πολιτισμών για χιλιετίες. Η ιστορία της είναι βαθιά συνυφασμένη με τις μετακινήσεις των λαών, τους εμπορικούς δρόμους και τις πολιτιστικές ανταλλαγές.

1. Πρώιμοι πολιτισμοί:

Η Κεντρική Ασία γνώρισε την άνοδο αρκετών αρχαίων πολιτισμών, συμπεριλαμβανομένου του Πολιτισμού Oxus (γνωστός και ως Αρχαιολογικό Σύμπλεγμα Bactria-Margiana) κατά μήκος του ποταμού Amu Darya στο σημερινό Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν. Αυτές οι κοινωνίες ασχολούνταν με τη γεωργία, τη μεταλλουργία και το εμπόριο, αφήνοντας πίσω τους εντυπωσιακούς αρχαιολογικούς χώρους όπως το Gonur Tepe και το Tillya Tepe.

2. Νομαδικές Αυτοκρατορίες:

Από το 800 περίπου π.Χ., νομαδικές φυλές όπως οι Σκύθες, οι Σαρμάτες και οι Xiongnu περιφέρονταν στις απέραντες στέπες της Κεντρικής Ασίας. Ήταν επιδέξιοι ιππείς και τοξότες, που συχνά συγκρούονταν με εγκατεστημένους πολιτισμούς στα νότια και τα ανατολικά. Οι Xiongnu, ειδικότερα, αποτελούσαν μια σημαντική πρόκληση για την κινεζική δυναστεία Χαν.

Ισλαμικές κατακτήσεις και ευημερία του Δρόμου του Μεταξιού

1. Ισλαμικές κατακτήσεις:

Τον 7ο και 8ο αιώνα μ.Χ., το Ισλάμ εξαπλώθηκε σε όλη την Κεντρική Ασία μέσω των αραβικών κατακτήσεων. Η περιοχή έγινε αναπόσπαστο μέρος του ισλαμικού κόσμου, με πόλεις όπως η Σαμαρκάνδη, η Μπουχάρα και η Χίβα να ακμάζουν ως κέντρα εμπορίου, σπουδών και ισλαμικού πολιτισμού. Η Αυτοκρατορία των Σαμανιδών, με επίκεντρο το σύγχρονο Ουζμπεκιστάν και το Τατζικιστάν, έπαιξε κρίσιμο ρόλο στον εξισλαμισμό της περιοχής.

2. Ο Δρόμος του Μεταξιού:

Η θέση της Κεντρικής Ασίας στο σταυροδρόμι των εμπορικών δρόμων που συνδέουν την Ανατολική Ασία, τη Νότια Ασία, τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη οδήγησε στην ευημερία της κατά τη διάρκεια της ακμής του Δρόμου του Μεταξιού. Τροχόσπιτα που μετέφεραν μετάξι, μπαχαρικά, πολύτιμα μέταλλα και άλλα αγαθά διέσχιζαν την περιοχή, ενισχύοντας την πολιτιστική ανταλλαγή και την οικονομική ανάπτυξη.

Μογγολική Αυτοκρατορία και Τιμουριδική Αναγέννηση

1. Μογγολικές κατακτήσεις:

Τον 13ο αιώνα, η Μογγολική Αυτοκρατορία, υπό την ηγεσία του Τζένγκις Χαν και των διαδόχων του, σάρωσε την Κεντρική Ασία, θέτοντας μεγάλο μέρος της περιοχής υπό την κυριαρχία τους. Η τεράστια αυτοκρατορία διευκόλυνε το εμπόριο και την επικοινωνία μεταξύ Ανατολής και Δύσης αλλά έφερε επίσης καταστροφή και αναταραχή.

2. Τιμουριδική Αναγέννηση:

Εν μέσω των επιπτώσεων των Μογγόλων κατακτήσεων, η Κεντρική Ασία γνώρισε μια πολιτιστική και καλλιτεχνική αναγέννηση υπό την Αυτοκρατορία των Τιμουρίδων, που ιδρύθηκε από τον Τουρκομογγόλο κατακτητή Τιμούρ (Ταμερλάνο). Πόλεις όπως η Σαμαρκάνδη και το Χεράτ έγιναν γνωστά κέντρα ισλαμικής αρχιτεκτονικής, λογοτεχνίας και επιστήμης.

Αποικιοκρατία, Σοβιετική κυριαρχία και ανεξαρτησία

1. Αποικιακή επιρροή:

Κατά τον 19ο αιώνα, η Κεντρική Ασία τέθηκε υπό την επιρροή της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, η οποία προσπάθησε να επεκτείνει την επικράτειά της και να εξασφαλίσει πρόσβαση σε προσοδοφόρους εμπορικούς δρόμους και φυσικούς πόρους. Η περιοχή χωρίστηκε σε διάφορες διοικητικές ενότητες, συμπεριλαμβανομένων των Χανάτων της Χίβα, της Μπουχάρα και του Κοκάντ.

2. Σοβιετικός κανόνας:

Μετά τη Ρωσική Επανάσταση του 1917, η Κεντρική Ασία ενσωματώθηκε στη Σοβιετική Ένωση ως συστατικές δημοκρατίες, με ταχεία εκβιομηχάνιση, κολεκτιβοποίηση της γεωργίας και καταστολή των θρησκευτικών και πολιτιστικών πρακτικών. Τα αστικά κέντρα μεγάλωσαν και τα συστήματα εκπαίδευσης και υγειονομικής περίθαλψης εκσυγχρονίστηκαν, αλλά η πολιτική διαφωνία καταπνίγηκε ανελέητα.

3. Ανεξαρτησία:

Με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, οι δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας—Καζακστάν, Κιργιζιστάν, Τατζικιστάν, Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν— απέκτησαν ανεξαρτησία. Αντιμετώπισαν τις προκλήσεις της οικοδόμησης εθνών, της μετάβασης σε οικονομίες της αγοράς και της διεκδίκησης της ταυτότητάς τους στην παγκόσμια σκηνή εν μέσω γεωπολιτικού ανταγωνισμού μεταξύ της Ρωσίας, της Κίνας και άλλων περιφερειακών δυνάμεων.

Σύγχρονες προκλήσεις και ευκαιρίες

1. Πολιτική σταθερότητα:

Η Κεντρική Ασία συνεχίζει να αντιμετωπίζει ζητήματα πολιτικού αυταρχισμού, διαφθοράς και εθνοτικών εντάσεων, που θέτουν προκλήσεις για τη δημοκρατική διακυβέρνηση και την κοινωνική σταθερότητα.

2. Οικονομική Ανάπτυξη:

Ενώ είναι προικισμένη με άφθονους φυσικούς πόρους όπως πετρέλαιο, φυσικό αέριο και ορυκτά, η Κεντρική Ασία αντιμετωπίζει το καθήκον της διαφοροποίησης των οικονομιών της, της μείωσης της εξάρτησης από τις εξορυκτικές βιομηχανίες και της προώθησης της ανάπτυξης και της ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς.

3. Γεωπολιτική δυναμική:

Η στρατηγική θέση της περιοχής την έχει καταστήσει κεντρικό σημείο ανταγωνισμού μεταξύ μεγάλων δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένων της Ρωσίας, της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και περιφερειακών παραγόντων όπως το Ιράν και η Τουρκία. Η εξισορρόπηση αυτών των ανταγωνιστικών συμφερόντων με παράλληλη διατήρηση της κυριαρχίας και της σταθερότητας αποτελεί βασική πρόκληση για τα κράτη της Κεντρικής Ασίας.