Daftar Negara ing Asia (Urutan Alfabet)
Minangka bawana paling gedhé lan paling padhet pedunungé ing donya, Asia duwé jembar 44.579.000 kilomèter persegi sing nduwèni 29,4 persen saka tlatah bumi. Kanthi pedunung udakara 4,46 milyar (2020), Asia kalebu udakara 60 persen saka populasi donya. Secara politik, Asia asring dipérang dadi 6 wilayah:
- Asia Lor
- Asia Tengah
- Asia wetan
- Asia Tenggara
- Asia Kidul
- Asia Kulon
Carane Akeh Negara ing Asia
Ing taun 2020, Asia kalebu 48 negara, sing loro (Turki lan Rusia) uga ana ing Eropa. Kazakhstan, Azerbaijan, Armenia lan Georgia uga bisa dianggep dumunung ing loro bawana.
Negara paling gedhe ing Asia yaiku China, banjur India. Lan sing paling cilik yaiku Maladewa.
Peta Lokasi Asia
Daftar Abjad Kabeh Negara ing Asia
Tabel ing ngisor iki nyathet 48 negara mardika ing Asia miturut urutan abjad. Hong Kong lan Macau minangka rong kutha khusus ing China. Taiwan, sing biyen dikenal minangka Republik China, saiki diakoni sacara luas minangka provinsi China.
| # | Gendéra | Jeneng Negara | Jeneng Resmi | Tanggal Kamardikan | Populasi |
| 1 |  |
Afghanistan | Republik Islam Afghanistan | 1919/8/19 | 38.928.357 |
| 2 |  |
Armenia | Republik Armenia | 1991/9/21 | 2.963.254 |
| 3 |  |
Azerbaijan | Republik Azerbaijan | 1991/10/18 | 10.139.188 |
| 4 |  |
Bahrain | Kratoning Bahrain | 1971/12/16 | 1.701.586 |
| 5 |  |
Bangladesh | Republik Rakyat Bangladesh | 1971/3/26 | 164.689.394 |
| 6 |  |
Bhutan | Karajan Bhutan | – | 771,619 |
| 7 |  |
Brunei | Brunei Darussalam | 1984/1/1 | 437,490 |
| 8 |  |
Burma | Republik Uni Myanmar | 1948/1/4 | 54.409.811 |
| 9 |  |
Kamboja | Karajan Kamboja | 1953/11/9 | 16.718.976 |
| 10 |  |
Cina | Republik Rakyat China | 1949/10/1 | 1.439.323.787 |
| 11 |  |
Siprus | Republik Siprus | 1960/10/1 | 1.207.370 |
| 12 |  |
Georgia | Georgia | 1991/4/9 | 3.989.178 |
| 13 |  |
India | Republik India | 1947/8/15 | 1.380.004.396 |
| 14 |  |
Indonesia | Republik Indonesia | 1945/8/17 | 273.523.626 |
| 15 |  |
Iran | Republik Islam Iran | 1979/4/1 | 83.992.960 |
| 16 |  |
Irak | Republik Irak | 1932/10/3 | 40.222.504 |
| 17 | |
Israel | Negara Israel | 1905/5/1 | 40.222.504 |
| 18 |  |
Jepang | Jepang | – | 126.476.472 |
| 19 |  |
Yordania | Hashemite Kratoning Yordania | 1946/5/25 | 10.203.145 |
| 20 |  |
Kazakhstan | Republik Kazakhstan | 1991/12/16 | 18.776.718 |
| 21 |  |
Kuwait | Negara Kuwait | 1961/2/25 | 4.270.582 |
| 22 |  |
Kyrgyzstan | Republik Kyrgyz | 1991/8/31 | 6.524.206 |
| 23 |  |
Laos | Republik Demokratik Rakyat Lao | 1953/10/22 | 7.275.571 |
| 24 |  |
Libanon | Republik Libanon | 1943/11/22 | 6.825.456 |
| 25 |  |
Malaysia | Malaysia | 1957/8/31 | 32.366.010 |
| 26 |  |
Maladewa | Republik Maladewa | 1965/7/26 | 540,555 |
| 27 |  |
Mongolia | Mongolia | 1911/12/29 | 3.278.301 |
| 28 |  |
Nepal | Republik Demokratik Federal Nepal | – | 29.136.819 |
| 29 |  |
Korea Lor | Republik Rakyat Demokratik Korea | 1945/8/15 | 25.778.827 |
| 30 |  |
Oman | Kasultanan Oman | 1650/11/18 | 5.106.637 |
| 31 |  |
Pakistan | Republik Islam Pakistan | 1947/8/14 | 220.892.351 |
| 32 |  |
Palestina | – | – | 5.101.425 |
| 33 |  |
Filipina | Republik Filipina | 1898/6/12 | 109.581.089 |
| 34 |  |
Qatar | Negara Qatar | 1971/12/18 | 2.881.064 |
| 35 |  |
Arab Saudi | Karajan Arab Saudi | – | 34.813.882 |
| 36 |  |
Singapura | Republik Singapura | 1965/8/9 | 5.850.353 |
| 37 |  |
Korea Kidul | Republik Korea | 1945/8/15 | 51.269.196 |
| 38 |  |
Sri Lanka | Republik Sosialis Demokratik Sri Lanka | 1948/2/4 | 21.413.260 |
| 39 |  |
Siria | Republik Arab Siria | 1946/4/17 | 17.500.669 |
| 40 |  |
Tajikistan | Republik Tajikistan | 1991/9/9 | 9.537.656 |
| 41 |  |
Thailand | Kratoning Thailand | – | 69.799.989 |
| 42 |  |
Timor-Leste | Republik Demokratik Timor-Leste | 2002/5/20 | 1.318.456 |
| 43 |  |
Turki | Republik Turki | – | 84.339.078 |
| 44 |  |
Turkmenistan | Turkmenistan | 1991/10/27 | 6.031.211 |
| 45 |  |
Uni Emirat Arab | Uni Emirat Arab | 1971/12/2 | 9.890.413 |
| 46 |  |
Uzbekistan | Republik Uzbekistan | 1991/9/1 | 33.469.214 |
| 47 |  |
Vietnam | Republik Sosialis Viet Nam | 1945/9/2 | 97.338.590 |
| 48 |  |
Yaman | Republik Yaman | 1967/11/30 | 29.825.975 |
Kasunyatan babagan Benua Asia
- Asia ngemot sebagian besar ara-ara samun ing bumi: saka Arab (Arab Saudi), Suriah, Thal (Pakistan), Thar (utawa Gurun India Agung), Lut (utawa Gurun Iran), Gobi (Mongolia), Taklamakan (China), Karakum ( Turkmenistan), Kerman (Iran), Yudea (Israel), Negev.
- Asia ngemot 11 zona wektu.
- Wong Asia uga penemu kertas, bubuk mesiu, kompas lan mesin cetak.
- Blok dagang utama Asia yaiku: Kerjasama Ekonomi Asia Pasifik (APEC), Rapat Ekonomi Asia-Eropa, Asosiasi Negara-negara Asia Tenggara (ASEAN), Perjanjian Hubungan Ekonomi lan Perdagangan sing luwih cedhak (China karo Hong Kong lan Macao), Persemakmuran Negara-negara Merdeka ( CIS) lan Asosiasi Kerjasama Regional Asia Kidul (SAARC).
- Sing diarani “Macan Asia” (Korea Kidul, Taiwan, Singapura lan Hong Kong) minangka kekuwatan ekonomi lan finansial paling gedhe ing bawana.
- Ing bawana Asia, populasi kutha ana 40% dene populasi deso 60%.
- Asia duwe 48 negara mardika.
- Agama utama ing bawana Asia yaiku: Muslim (21,9%) lan Hindu (21,5%).
Sejarah Singkat Asia
Peradaban Kuna
Mesopotamia lan Lembah Indhu
Asia minangka papan kanggo sawetara peradaban paling tuwa ing donya. Ing wilayah sing dikenal minangka Mesopotamia (Irak saiki), wong Sumeria ngadegake salah sawijining masyarakat kompleks pisanan watara 3500 SM. Dheweke ngembangake tulisan (cuneiform), mbangun arsitektur monumental kaya ziggurat, lan nggawe kemajuan sing signifikan ing hukum lan administrasi.
Bebarengan, Peradaban Lembah Indus (c. 2500-1900 SM) ngrembaka ing wilayah sing saiki diarani Pakistan lan India barat laut. Peradaban iki misuwur amarga perencanaan kutha, kanthi kutha-kutha sing apik kayata Harappa lan Mohenjo-Daro, sistem saluran banyu sing canggih, lan jaringan perdagangan sing ekstensif.
Cina Kuna lan Dinasti Shang
China kuna weruh munggah saka Dinasti Shang watara 1600 SM. Shang dikreditake minangka tulisan Tionghoa sing paling wiwitan, ditemokake ing balung oracle sing digunakake kanggo ramalan. Dheweke nggawe masyarakat feodal lan nggawe kemajuan sing signifikan ing casting tembaga, sing nduwe peran penting ing praktik militer lan ritual.
Munggah Kakaisaran ing Persia lan India
Kakaisaran Persia, sing diadegake dening Cyrus Agung ing abad kaping 6 SM, dadi salah sawijining kekaisaran paling gedhe ing jagad kuna. Kutha iki wiwit saka Lembah Indhu ing sisih wétan nganti wates Yunani ing sisih kulon. Wong-wong Persia dikenal kanthi genius administratif, ngembangake birokrasi lan infrastruktur sing efektif kayata Royal Road.
Ing India, Kakaisaran Maurya muncul ing abad kaping 4 SM ing pimpinan Chandragupta Maurya. Putune, Ashoka, utamané misuwur amarga konversi menyang Buddhisme lan upaya nyebarake prinsip Buddha ing Asia.
Periode Klasik lan Abad Pertengahan
Dinasti Han lan Silk Road
Dinasti Han (206 SM – 220 CE) nandhani jaman keemasan ing sajarah Cina, ditondoi dening perluasan wilayah, kamakmuran ekonomi, lan budaya sing berkembang. Sajrone periode iki, Silk Road diadegake, nyambungake China karo Asia Tengah, Timur Tengah, lan Eropa. Jaringan iki nggampangake ijol-ijolan barang, ide, lan teknologi.
Gupta Empire lan Golden Age of India
Kakaisaran Gupta (c. 320-550 M) ing India asring diarani minangka Zaman Emas India. Iku wektu prestasi pinunjul ing seni, sastra, ilmu, lan matématika. Konsep nol, kemajuan astronomi, lan sastra Sanskerta klasik kaya karya Kalidasa dikembangake sajrone periode kasebut.
Munculé Islam lan Khilafah
Ing abad kaping 7 M, Islam muncul ing Semenanjung Arab. Ekspansi kekhalifahan Islam sakbanjure, utamane Kekhalifahan Umayyah lan Abbasiyah, ndadekake wilayah Asia sing akeh dikuasai Muslim. Kekhalifahan Abbasiyah (750-1258 M) ngalami ngrembaka babagan ilmu pengetahuan, kedokteran, matematika, lan filsafat, kanthi Baghdad dadi pusat pembelajaran lan budaya.
Kakaisaran Mongol lan ngluwihi
Penaklukan Mongol
Ing abad kaping 13, Kakaisaran Mongol ing sangisoré Genghis Khan dadi kekaisaran sing paling gedhé ing sajarah. Bangsa Mongol nyawiji akèh-akèhé Asia, saka China nganti Éropah, lan nggampangake ijol-ijolan budaya lan ekonomi sing durung tau ana sadurunge. Pax Mongolica njamin dalan sing aman kanggo para pedagang, lelungan, lan misionaris ing dalan Sutra.
Dinasti Ming lan Eksplorasi Maritim
Sawisé runtuhé Dinasti Yuan (diadegaké déning Mongol), Dinasti Ming (1368-1644) dadi kuwasa ing China. Era Ming ditandhani kanthi kontrol terpusat sing kuwat, kamakmuran ekonomi, lan eksplorasi maritim. Laksamana Zheng He mimpin pitu ekspedisi utama antara taun 1405 lan 1433, nganti tekan pesisir wétan Afrika.
Kakaisaran Mughal ing India
Ing awal abad kaping 16, Kakaisaran Mughal diadegaké ing India dening Babur, keturunan Timur lan Genghis Khan. Periode Mughal (1526-1857) misuwur amarga prestasi budaya lan arsitektur, kalebu pambangunan Taj Mahal. Mughals ngenalaken reformasi administratif lan pamaréntahan terpusat sing mengaruhi wilayah kanggo abad.
Kolonialisme lan Era Modern
Kolonialisme Eropa
Wiwit abad kaping 16, kakuwasan Éropah wiwit mbangun koloni ing Asia. Portugis, Walanda, Inggris, Prancis, lan Spanyol saingan kanggo ngontrol rute perdagangan lan wilayah. Perusahaan Hindia Timur Inggris nduweni peran penting ing kolonisasi India, sing ndadékaké pambentukan British Raj ing taun 1858. Asia Kidul-Wétan ngalami kolonisasi Walanda, Prancis, lan Inggris, sing nyebabake pengaruh politik lan ekonomi ing wilayah kasebut.
Restorasi Meiji Jepang
Ing pungkasan abad kaping 19, Jepang ngalami Restorasi Meiji (1868-1912), periode modernisasi lan industrialisasi kanthi cepet. Jepang rubah saka masyarakat feodal menyang kuwasa donya utama, ngadopsi teknologi Western lan laku administratif nalika njaga identitas budaya sawijining. Transformasi iki ngidini Jepang muncul minangka kekuwatan kekaisaran sing signifikan ing Asia.
Gerakan Kamardikan
Ing abad kaping 20 ana gelombang gerakan kamardikan ing Asia. India éntuk kamardikan saka pamaréntahan Inggris ing taun 1947, dipimpin déning tokoh kaya Mahatma Gandhi lan Jawaharlal Nehru. Proses dekolonisasi terus ing saindhenging Asia, kanthi negara kayata Indonesia, Vietnam, Malaysia, lan Filipina entuk kamardikan saka kekuwatan kolonial Eropa.
Asia kontemporer
Wutah lan Tantangan Ekonomi
Ing separo pungkasan abad kaping 20 lan ing abad kaping 21, akeh negara Asia ngalami wutah lan pembangunan ekonomi sing signifikan. Jepang, Korea Selatan, Taiwan, Hong Kong, lan Singapura dikenal minangka “Macan Asia” amarga industrialisasi lan sukses ekonomi sing cepet. Reformasi ekonomi China wiwit pungkasan taun 1970-an wis ngowahi dadi pusat ekonomi global.
Nanging, Asia uga ngadhepi tantangan sing signifikan, kalebu konflik politik, ketimpangan sosial, lan masalah lingkungan. Wilayah iki minangka papan kanggo sawetara kutha paling gedhe lan paling padhet pedunung ing donya, sing menehi tantangan unik babagan infrastruktur, pemerintahan, lan kelestarian.
Kerjasama Regional
Upaya kanggo kerjasama regional wis ditindakake liwat organisasi kayata Association of Southeast Asian Nations (ASEAN), South Asian Association for Regional Cooperation (SAARC), lan Asia-Pacific Economic Cooperation (APEC). Organisasi kasebut nduweni tujuan kanggo ningkatake integrasi ekonomi, stabilitas politik, lan ijol-ijolan budaya ing antarane negara anggota.
